มี 3 วาระ ในนอัญญมัญญปัจจัย มี 3 วาระ ในนอุปนิสสยปัจจัย มี 3 วาระ
ในนปุเรชาตปัจจัย มี 9 วาระ ในนปัจฉาชาตปัจจัย มี 9 วาระ ในนอาเสวน-
ปัจจัย มี 9 วาระ ในนกัมมปัจจัย มี 3 วาระ ในนวิปากปัจจัย มี 9 วาระ
ในนสัมปยุตตปัจจัย มี 3 วาระ ในนวิปปยุตตปัจจัย มี 3 วาระ ในโนนัตถิ
ปัจจัย มี 3 วาระ ในโนวิคตปัจจัย มี 3 วาระ.
พึงนับอย่างนี้.
อนุโลมปัจจนียนัย จบ

ปัจจนียานุโลมนัย

การนับจํานวนวาระในปัจจนียานุโลม

[58] เพราะนเหตุปัจจัย ในอารัมมณปัจจัย มี 2 วาระ. . . ใน
อนันตรปัจจัย มี 2 วาระ ในสมนันตรปัจจัย มี 2 วาระ ในปัจจัยทั้งปวง
มี 2 วาระ ในวิปากปัจจัย มี 1 วาระ ในอาหารปัจจัย มี 2 วาระ ใน
อินทริยปัจจัย มี 2 วาระ ในฌานปัจจัย มี 2 วาระ ในมัคคปัจจัย มี 1 วาระ
ในสัมปยุตตปัจจัย มี 2 วาระ ในอวิคตปัจจัย มี 2 วาระ.
พึงนับอย่างนี้.
ปัจจนียานุโลมนัย จบ
สหชาตวาระ เหมือนกับ ปฏิจจวาระ.

ปัจจยวาระ

อนุโลมนัย

1. เหตุปัจจัย

[59] 1. สเหตุกธรรม อาศัยสเหตุกธรรม เกิดขึ้น เพราะ
เหตุปัจจัย. สเหตุกมูลกนัยเหมือนกับปฏิจจวาระ.
2. อเหตุกธรรม อาศัยอเหตุกธรรม ฯลฯ เหมือนกับ
ปฏิจจวาระนั่นเอง
3. สเหตุกธรรม อาศัยอเหตุกธรรม เกิดขึ้น เพราะ
เหตุปัจจัย
คือ ขันธ์ทั้งหลายที่เป็นสเหตุกธรรม อาศัยหทัยวัตถุ, สัมปยุตตขันธ์
ทั้งหลาย อาศัยโมหะ ที่สหรคตด้วยวิจิกิจฉา ที่สหรคตด้วยอุทธัจจะ.
ในปฏิสนธิขณะ ขันธ์ทั้งหลายที่เป็นสเหตุกธรรม อาศัยหทยวัตถุ.
4. สเหตุกธรรม และอเหตุกธรรม อาศัยอเหตุกธรรม
เกดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
คือ ขันธ์ทั้งหลายที่เป็นสเหตุกธรรม อาศัยหทยวัตถุ จิตตสมุฏฐานรูป
อาศัยมหาภูตรูปทั้งหลาย, สัมปยุตตขันธ์ทั้งหลาย และจิตตสมุฏฐานรูป อาศัย
โมหะ ที่สหรคตด้วยวิจิกิจฉา ที่สหรคตด้วยอุทธัจจะ.
ในปฏิสนธิขณะ หทยวัตถุ ฯลฯ
5. สเหตุกธรรม อาศัยสเหตุกธรรม และอเหตุกธรรม
เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย